Jane Elliot - a teacher to remember

Το απόγευμα της 4ης Απριλίου 1968 η εκπαιδευτικός Jane Elliot άνοιξε την τηλεόραση στο σπίτι της στην Αϊόβα των ΗΠΑ και πληροφορήθηκε τη δολοφονία του  Martin Luther King Jr. Πήρε τοτε μια γενναία απόφαση. Έπρεπε πάση θυσία να βοηθήσει τους μαθητές της να κατανοήσουν τις καταστροφικές συνέπειες του ρατσισμού και της προκατάληψης. Το να το συζητήσουν δεν έφτανε. Έπρεπε να το βιώσουν. Και κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα ενός εκ των πιο ριζοσπαστικών πειραμάτων που έλαβαν χώρα μέσα σε μια σχολική τάξη. Αξίζει να σημειωθεί πως η Elliot δίδασκε μαθητές της τρίτης τάξης του δημοτικού σε μια αγροτική περιοχή με ελάχιστες μειονότητες.

Το πείραμα 

Η Έλιοτ χώρισε την τάξη της σε δύο ομάδες. Η μια αποτελούνταν από μαθητές που είχαν μπλε μάτια, ενώ η δεύτερη από μαθητές που είχαν  καστανά μάτια. Την πρώτη μέρα του πειράματος, η δασκάλα χαρακτήρισε την ομάδα με τα ανοιχτόχρωμα μάτια «ανώτερης κλάσης» και τους έδωσε περισσότερα προνόμια. Τα παιδιά με τα πιο σκουρόχρωμα μάτια αντιπροσώπευαν τη «μειονότητα» και φορούσαν κολάρα για να ξεχωρίζουν. Στη συνέχεια, αποθάρρυνε την αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Δεν επέτρεπε καν στα παιδιά της πρώτης ομάδας να πίνουν νερό από τις ίδιες βρύσες που έπιναν εκείνα της δεύτερης ομάδας. 

Αποτελέσματα 

Τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά. Το πείραμα έδειξε ότι η συμπεριφορά των μαθητών άλλαξε ακαριαία. Το γκρουπ με τα μπλε μάτια έδειξε αλαζονική στάση, υπεροψία και αγένεια, ενώ απέδιδε πολύ καλύτερα στα μαθήματα. Άρχισε να ασκεί όχι μόνο λεκτική, αλλά και σωματική βία στους συμμαθητές με τα καστανά μάτια. Εκείνοι από την πλευρά τους παρουσίασαν ανασφάλεια και έλλειψη αυτοπεποίθησης. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι, δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στα μαθήματα. Αντιμετώπιζαν μαθησιακές δυσκολίες ακόμα και οι άριστοι μαθητές, που είχαν στο παρελθόν πολύ υψηλές βαθμολογίες. 

Την επόμενη μέρα, η διαδικασία επαναλήφθηκε, μόνο που αυτή τη φορά, η Έλιοτ αντέστρεψε τους ρόλους των ομάδων. Τη «μειοψηφία» πλέον αποτελούσαν τα παιδιά με τα μπλε μάτια και εκείνα φορούσαν τα κολάρα. Οι μαθητές με τα καστανά μάτια ως «ανώτεροι», άρχισαν να κοροϊδεύουν και να γιουχάρουν τους συμμαθητές με τα μπλε μάτια, αλλά με λιγότερη σφοδρότητα. 

Η Έλιοτ τότε ζήτησε από τα παιδιά να αφαιρέσουν τα κολάρα τους και να γράψουν σε ένα φύλλο χαρτί τι έμαθαν από αυτή την εμπειρία. «Νομίζω ότι τα παιδιά θα περπατάνε με πολύχρωμα μοκασίνια  για αρκετό χρονικό διάστημα», φέρεται να έλεγε αργότερα η Έλιοτ. 

Συμπέρασμα 

Μετά τη λήξη του πειράματος, όλοι οι μαθητές αισθάνονταν ανακουφισμένοι. Είχαν επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις μεταξύ τους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να κρίνονται με βάση την εξωτερική εμφάνιση και την καταγωγή, αλλά το χαρακτήρα τους. 

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.com.cy/categories/kinonia/poso-ratsistes-imaste-pirama-ton-ble-ke-kastanon-mation-se-mia-scholiki-taxi-ti-sinevi-otan-mathites-scholiou-choristikan-se-omades-analoga-chroma-ton-mation-tous-aprosmeno/

Δείτε ένα απόσπασμα της ταινίας με ελληνικούς υπότιτλους εδώ  

Και ολόκληρη την ταινία χωρίς υπότιτλους εδώ